Du lịch Lạng Sơn khám phá Mẫu Sơn. Được thiên nhiên dành tặng cho vô vàn những cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ, Lạng Sơn được ví như nàng thơ dịu dàng của miền núi Đông Bắc Bộ xinh đẹp. Nói đến Lạng Sơn thì làm sao không nhắc đến khu du lịch Mẫu Sơn – điểm tham quan có độ cao hơn 1500m, nằm trên dãy núi đồ sộ có diện tích hơn 10 nghìn hecta với khoảng 80 ngọn núi nhỏ và 5000 hecta rừng rậm mang vẻ đẹp hoang sơ.

Vài nét về khu du lịch Mẫu Sơn
Mẫu Sơn nằm cách trung thành phố Lạng Sơn khoảng 30 km và cách thủ đô Hà Nội gần 200km. Trong nhiều thập kỷ trước nơi đây từng được người Pháp khai thác du lịch, nên hiện nay Mẫu Sơn vẫn còn lưu lại những biệt thự nghỉ dưỡng có phong cách kiến trúc đặc biệt.

Với đặc trưng về độ cao nên Mẫu Sơn thường có nhiều sương mù và khí hậu se lạnh hầu hết các tháng trong năm. Đỉnh Mẫu Sơn, Lạng Sơn – nơi lạnh nhất Việt Nam và có những thời điểm nhiệt độ xuống dưới 0 độ C và xuất hiện băng tuyết.

Núi Mẹ – ‘danh sơn’ nổi tiếng tự ngàn xưa
Mẫu Sơn là một dãy núi hùng vĩ trải dài trên địa bàn 2 huyện là Cao Lộc và Lộc Bình của tỉnh Lạng Sơn, cách TP. Lạng Sơn khoảng 15 km về phía đông theo đường chim bay. Đỉnh cao nhất là Mẫu Sơn, phát âm tiếng Tày: Phia Mè, có nghĩa là Núi Mẹ, với độ cao 1.541m so với mực nước biển.
Trong bộ sách dư địa chí “Đại Nam nhất Thống chí” ghi rõ: “… đỉnh núi có hai chóp hình như người nam và người nữ, nên gọi là Công Mẫu hay là Ông, Bà. Núi ấy khi có mây mù thì trời tạnh, khi trong sáng thì trời mưa”. Bản triều hiệu Tự Đức thứ 3 (năm 1850) đem kê vào dạng danh sơn, chép vào tự điển, danh sách những nơi mà triều đình phải cúng tế.
Theo dòng lịch sử, quần thể núi Mẫu Sơn đã sớm xuất hiện trong một số bài thơ của vua Trần Nhân Tông. Sau khi nhà vua từ giã triều chính để lập môn phái Trúc Lâm Thiền Tự, ông dường như đã phác hoạ hình ảnh Mẫu Sơn khoáng đạt đến vô cực, trong bài thơ Lạng Châu vãn cảnh: “Lá đỏ lặng rơi, nghìn núi tĩnh”.
Trong bút tích của các danh nhân, cảm xúc trước thiên nhiên Lạng Sơn là minh chứng lịch sử về sự kỳ vĩ và tinh khiết của thiên nhiên Lạng sơn nói chung và Mẫu Sơn nói riêng. Trong ký ức và truyền tụng nhân gian, đã đúc kết lại các Nam danh Chi địa: Hà Tây với “Nam thiên đệ nhất động”, Kiên Giang có “Hà Tiên thập cảnh” thì Lạng Sơn được Ngô Thì Sỹ đúc kết là: “Trấn doanh bát cảnh”. Riêng Mẫu Sơn mang lại cho ông những cảm xúc khoáng đạt:
“Thất chân mãn nhãn vô di địa
Vạn lý hồn nhiên hữu cốc phong”
(Lên đỉnh núi Mẫu Sơn, phóng tầm mắt nhìn suốt bảy châu Xứ Lạng và khoan thai đón gió từ vạn dặm thổi rung chòm râu đắc ý của mình).
Mẫu Sơn từ xa xưa linh thiêng và bí ẩn
Cho đến cuối thế kỷ 19, triều đình phong kiến Việt Nam vẫn còn cúng tế tại Mẫu Sơn cầu cho quốc phú – dân an. Từ khi người Pháp vào Lạng Sơn, việc cúng tế của triều đình không còn nữa, sự linh thiêng chỉ còn truyền khẩu trong nhân gian bằng thông tin về sự có mặt của lãnh địa một ngôi đền, mộ cổ bằng đá kì bí. Năm 2003 – 2004, cố Giáo sư Trần Quốc Vượng cũng đã có những cuộc khảo sát tại đây, tuy nhiên những kết quả có được mới chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu.
Hiện nay, vẫn còn đó một câu hỏi mà chưa có sự giải đáp thoả đáng; nhiều nghiên cứu khoa học chính thống cũng như cách phân tích duy lý chưa lí giải đầy đủ về bí mật của nơi này.
Mẫu Sơn ngoài tư cách là Danh sơn thì còn giá trị gì mà triều đình phong kiến phải cúng tế? Cho đến nay, những “quốc lễ” dành cho Mẫu Sơn không còn được duy trì nữa, những ảnh hưởng từ việc không còn thực hiện “quốc lễ” sẽ như thế nào? Trong cuốn “Tích hợp đa văn hoá Đông Tây”, GS. Nguyễn Hoàng Phương trích dẫn sơ lược về núi Mẫu Sơn từ thư tịch cổ “Cao biền tấu thư địa lý kiểu tự” thông tin như sau: “…cùng với Tản viên Sơn thần thì đây cũng là một trong 1.500 linh địa huyệt của Việt Nam…”.
Theo thời gian, nhiều dấu tích đã “thất truyền”. Chỉ biết rằng, Mẫu Sơn là một trong các linh địa quan trọng mà Bậc thầy địa lý – phong thuỷ Cao biền xưa kia đã đưa rất lưu tâm. Nhưng đến nay, ngoài những thông tin sơ lược kể trên thì những ai quan tâm về những ẩn dấu của Mẫu Sơn chỉ nhìn thấy:
“Phi long tại thiên, lợi kiến đại nhân”
(Dáng rồng khuất khúc bay cao, hướng đến Biển Đông)
Du lịch Mẫu Sơn mùa nào đẹp nhất?
Khu du lịch Mẫu Sơn nổi bật với hai mùa hè và mùa đông. Mẫu Sơn mỗi mùa mỗi vẻ đẹp. Vào mùa hè, nơi đây sẽ khoác lên mình chiếc áo nắng mặt trời rực rỡ trên những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp, Mùa đông Mẫu Sơn lại chìm đắm trong bồng bềnh sương và long lánh băng tuyết. Lượng mưa trên 2.400 mm/năm và độ ẩm trung bình 90% nên thảm thực vật ở Mẫu Sơn vô cùng phong phú.

Từ độ cao 800 m trở lên, khí hậu Mẫu Sơn chuyển sang tiểu vùng khí hậu cận ôn đới. Nhiệt độ của Mẫu Sơn đều dao động ở mức 7 – 17 ℃, nên đến Mẫu Sơn mùa nào bạn cũng sẽ được tận hưởng không khí trong lành và se se lạnh. Thông thường, khu du lịch Mẫu Sơn có 4 thời điểm đông khách nhất của năm, bạn có thể tham khảo để chuẩn bị:
Tháng 4 đến tháng 5: Đến Mẫu Sơn vào thời điểm này bạn sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh người dân nơi đây cấy lúa trên những mảnh ruộng bậc thang. Đây cũng là thời điểm mà hoa cẩm tú cầu nở rộ, những hoạt động như cắm trại, tắm thác, tắm suối được diễn ra thường xuyên.

Tháng 7 đến tháng 8: Đây là thời điểm những thửa ruộng bậc thang vào mùa bội thu, ánh lên màu vàng ươm trước nắng và tạo nên một khung cảnh thiên nhiên xinh đẹp rất đặc trưng của miền núi Đông Bắc
Tháng 9 đến tháng 10: Thời gian này là thời điểm mà khu du lịch Mẫu Sơn có khí hậu mát mẻ và dễ chịu nhất.
Tháng 12 năm nay đến tháng 1 năm sau: Đây là 2 tháng Mẫu Sơn tiếp đón nhiều du khách nhất. Thời điểm này ở Mẫu Sơn có lúc nhiệt độ xuống rất thấp và có sự xuất hiện của băng tuyết tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp và thú vị thu hút khách tham quan.

Hướng dẫn đường đi đến khu du lịch Mẫu Sơn
Nếu bạn đi xe khách, bạn cần đón xe từ Hà Nội đến Lạng Sơn, sau đó di chuyển bằng xe máy đến khu du lịch Mẫu Sơn. Nhưng bạn cần lưu ý đoạn đường từ Lạng Sơn lên Mẫu Sơn bạn cần đi cẩn thận và nên đi theo nhóm để hạn chế các rủi ro bất ngờ.
Nếu bạn đi xe máy từ trung tâm thủ đô Hà Nội, bạn cần phải vượt gần 200 km – tương đương 4 đến 5 tiếng lái xe theo hướng quốc lộ 1A. Với cách đi bằng phương tiện này bạn sẽ có cơ hội chủ động chiêm ngưỡng nhiều cảnh sắc Lạng Sơn hơn.

Nếu bạn e ngại việc tự lái xe lên khu du lịch Mẫu Sơn, bạn có thể thuê xe ôm để được chở đi, nhưng bạn nhớ thương lượng giá trước nhé!
Hiện nay, khu du lịch Mẫu Sơn ở huyện Lộc Bình, Lạng Sơn đang xây dựng một cáp treo hiện đại, từ xã Bằng Khánh (Lộc Bình) lên đến đỉnh Mẫu Sơn, với độ cao 1.500m. Điều này sẽ làm cho việc khám phá đỉnh Mẫu Sơn trở nên thuận tiện hơn, cho phép du khách thưởng thức vẻ đẹp xung quanh từ trên cao.
Những điểm thú vị của khu du lịch Mẫu Sơn
Được bao quanh bởi núi đồi và rừng cây, khu du lịch Mẫu Sơn là nơi hội tụ những cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ xinh đẹp làm bao du khách ghi nhớ ngay từ lần đầu ghé thăm. Cùng Gotolink tìm hiểu các điểm thú vị này nhé!
Núi Phặt Chỉ
Có diện tích khoảng 100 hecta, núi Phặt Chỉ là địa điểm đến yêu thích của hầu hết du khách. Nằm ở phía Tây Nam của khu du lịch Mẫu Sơn, núi Phật Chỉ được phủ lên một tấm thảm thực vật với nhiều tông màu xanh lá khác nhau.

Đây là vùng đất rất đỗi linh thiêng đối với người Dao ở núi Mẫu Sơn. Đây là địa điểm thường được người dân làm các nghi lễ của dòng họ và tổ tiên với mong muốn được thần linh nơi đây phù hộ cho bản thân và gia đình luôn được bình an và hạnh phúc.
Tổng thể núi Phật Chỉ chắc chỉ có thể dùng cụm từ bao la để miêu tả, đúng trên núi bạn thu về tầm mắt một khung cảnh thiên nhiên rộng lớn và hùng vĩ. Màu trời xanh chan hòa cùng màu núi xám và màu xanh của cây cối tạo nên một bức tranh tổng thể xinh đẹp.

Từ trung tâm thành phố Lạng Sơn, du khách tiến theo quốc lộ 4B, sau đó, tại Km14, rẽ trái vào đường 237A và tiếp tục hướng tới Mẫu Sơn Lạng Sơn. Khi đến Km12, rẽ phải vào con đường mòn trải qua cánh rừng nguyên sinh hơn 2km, bạn sẽ đặt chân tới núi Phặt Chỉ. Núi Phặt Chỉ thuộc ba ngọn núi cao và to nhất trong dãy núi đá tự nhiên tại phía Tây Nam Mẫu Sơn.
Những bản làng của đồng bào dân tộc Dao
Khu vực Mẫu Sơn – Lạng Sơn là nơi bảo tồn văn hóa đa dạng và thuần khiết của các cộng đồng Dao, Tày, và Nùng. Trong số này, người Dao chiếm đến 98% dân số khu vực. Đến khu du lịch Mẫu Sơn bạn sẽ được hòa mình vào bản làng nơi đồng bào dân tộc Dao đang sinh sống, được ngắm và tìm hiểu văn hóa, lối sống, các lễ hội địa phương đặc sắc của người dân nơi đây.

Bản Khuổi Cấp là một trong những bản làng thường được du khách ghé thăm ở khu du lịch Mẫu Sơn. Với những nét văn hóa lâu đời còn được lưu giữ cho đến ngày hôm nay.

Suối Long Đầu
Mẫu Sơn là nơi bắt nguồn của rất nhiều dòng suối chảy vào sông Kỳ Cùng và chảy sang Trung Quốc. Suối Long Đầu chảy ngang 2 xã huyện và những khu rừng già thuộc thôn Lặp Pịa.
Nằm ở độ cao hơn 1000m với độ dài khoảng 10 km, những đoạn suối hẹp có độ dốc cao nên tạo ra nhiều ghềnh thác. Trừ những lúc trời mưa và thời tiết thất thường thì con suối này chính là điểm tham quan đẹp bậc nhất Mẫu Sơn. Dòng nước trong mát chảy qua những triền thác tạo nên một suối nước hùng vĩ, nên thơ và hữu tình. Những vách đá hai bên cùng vô vàn cây cối xanh ngát góp phần tô đậm cảnh sắc đẹp như tiên cảnh của suối Long Đầu.

Tham quan khu Linh địa cổ Mẫu Sơn khi du lịch Mẫu Sơn Lạng Sơn
Khu Linh địa cổ nằm trên dốc núi của dãy Mẫu Sơn tại thôn Lặp Pịa, xã Mẫu Sơn. Đây là nơi người Tày cổ thờ thần núi Mẫu Sơn. Đường đến khu Linh địa là con đường mòn, thời gian di chuyển khá lâu. Đây là điểm thu hút những nhà nghiên cứu khảo cổ, người dân tôn thờ, và du khách tới tham quan, khám phá giá trị văn hóa tâm linh của người dân bản địa.

Các đặc sản của Mẫu Sơn
Ngoài khung cảnh núi non hùng vĩ và những nét văn hóa đặc trưng của người dân nơi đây, thì ẩm thực chính là điểm nhấn níu chân du khách tại khu du lịch Mẫu Sơn. Với tính chất khí hậu và thiên nhiên riêng biệt, ẩm thực ở khu du lịch Mẫu Sơn có rất nhiều món đặc sản chiều lòng vô số thực khách như:
Ếch hương: Đây là loài ếch quý chỉ sống ở trong các hang hốc ngay khe suối. Ếch hương không to nhưng thịt thì vừa ngon, ngọt và có nhiều chất dinh dưỡng. Ếch hương ở khu du lịch Mẫu Sơn được chế biến thành nhiều món ăn bắt vị như ếch lăn bột, ếch xào su su,…
Ếch hương, còn được gọi là ‘Tồng Keng,’ là một loài ếch quý sống trên dãy núi rừng Mẫu Sơn. Ếch hương Mẫu Sơn chiên giòn là món ăn độc đáo, đang nắm giữ vị trí quan trọng trên bàn nhậu ở Mẫu Sơn, bởi ếch hương rừng chính là ‘vị hoàng tử’ của ẩm thực xứ Lạng.

Gà nướng mật ong: Hương vị của thịt gà ta chạy bộ chắc hẳn đã không có gì quá xa lạ với bạn rồi đúng không? Nhưng đến Mẫu Sơn bạn hãy nếm thử gà sáu cựa nuôi thả tự nhiên, thịt ngon và thơm được nướng mật ong nhé! Gà được ướp bằng loại mật ong tự nhiên và ướp thêm nhiều gia vị đặc biệt của địa phương. Sau khi tẩm ướp, gà sáu cựa được nướng nguyên con trên bếp than hồng, Lớp da bên ngoài vàng ươm, hơi giòn nhẹ và phủ đầy mật ong ngọt chắc chắn sẽ làm thỏa vị giác của bạn.

Lợn sữa quay Lạng Sơn: Với gia vị, cách cách ướp độc đáo của vùng Đông Bắc và thời gian quay trên bếp vừa đủ đã tạo nên một món lợn sữa quay với lớp da giòn, thịt ngọt mềm và hương vị rất riêng của nơi đây khiến du khách sẽ nhớ mãi.

Cá hồi: Khí hậu và nguồn nước tại khu du lịch Mẫu Sơn Lạng Sơn rất thích hợp để nuôi cá hồi và cá tầm. Cá hồi tại đây có chất lượng cao, với thịt tươi ngon và được chế biến kèm các gia vị của địa phương tạo nên sự khác biệt khi bạn thưởng thức tại Mẫu Sơn.

Đào Mẫu Sơn: Ở độ cao hơn 1000m, khu du lịch Mẫu Sơn vẫn có những mùa đào sai trái ai nhìn cũng mê. Đào Mẫu Sơn không quá to, nhưng trái nào trái nấy đều rất giòn, ngọt và thơm.
Đào Mẫu Sơn, loại quả chỉ gặp một lần mỗi năm trong mùa hè, với vị ngọt mát, hương thơm đặc trưng, và độ giòn ngon khó cưỡng. Nếu bạn tới Mẫu Sơn vào mùa hè, đừng bỏ lỡ cơ hội thử và mua đào Mẫu Sơn để làm quà nhé!

Rượu Mẫu Sơn: Hương vị tinh tế của Rượu Mẫu Sơn mang trong mình hương thơm đặc trưng từ lá và rễ cây thuốc ở vùng núi Lạng Sơn. Được làm theo truyền thống kế thừa qua nhiều thế hệ bởi người dân tộc Dao sống trên đỉnh Mẫu Sơn, một lần thử là để lại ấn tượng khó phai

Chanh rừng Mẫu Sơn: Chanh rừng Mẫu Sơn có lá xanh to và quả nhỏ, mang hương thơm dịu và khác biệt do đặc trưng địa lý. Người dân Mẫu Sơn ưa dùng quả này làm gia vị cho bữa ăn hàng ngày. Chanh rừng Mẫu Sơn còn có tác dụng làm thuốc giải cảm và chữa ho hiệu quả.

Những lưu ý khi tham quan khu du lịch Mẫu Sơn
Với địa hình đồi núi có phần khó khăn khi di chuyển, các bạn nên hạn chế đến Mẫu Sơn vào những ngày trời có mưa bão.
Nếu bạn đến khu du lịch Mẫu Sơn để ngắm tuyết thì bạn cần đi tranh thủ đi sớm một chút vì nơi đây rất hay kẹt xe.
Bạn có thể tự di chuyển đến Mẫu Sơn bằng phương tiện cá nhân hoặc xe dịch vụ.
Trung tâm Hỗ trợ khách Du lịch tỉnh Lạng Sơn khuyến cáo người dân khi di chuyển lên đỉnh Mẫu Sơn cần đi giày đế bám chắc. Lái xe cần chú ý đường đóng băng, trơn trượt. Đặc biệt, du khách cần lưu ý giữ ấm cho cơ thể do nền nhiệt thấp, độ ẩm cao rất dễ bị sốc nhiệt.
Gió và sương mù; mây ôm ấp núi; cỏ cây trắng xóa băng tuyết; những sườn núi cao rực đỏ sắc hoa đào; phía dưới là TP. Lạng Sơn lóng lánh màu nắng… Mẫu Sơn với không gian tinh khiết; cảnh sắc hùng vĩ đến choáng ngợp khiến lòng ta thấy yêu vô bờ non sông gấm vóc hiền hòa mà thiêng liêng.
Nguồn: Tổng hợp, Traveloka